Author: BRINKMAN, Herman - SCHENKEL, Janny (eds.)
Title: Het handschrift - Van Hulthem. Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België
Description: Hilversum Verloren 1999 2 vols. 1295 pp. met illustraties. Okerkleurige linnen banden en stofwikkels. ISBN 906550060X ¶ In de reeks: Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden. De rijkste en meest veelsoortige collectie Middelnederlandse teksten die we kennen, is bewaard gebleven in een vermoedelijk te Brussel ontstaan handschrift uit het begin van de vijftiende eeuw. Naar zijn negentiende-eeuwse eigenaar Charles van Hulthem kreeg het de roepnaam handschrift-Van Hulthem. Zowel naar de omvang (212 teksten of tekstcollecties) als naar de inhoud is het handschrift buitengewoon. Bekend is het vooral doordat het de tien oudste toneelspelen uit ons taalgebied bevat, met daaronder vier 'abele spelen', de vroegst bekende ernstige wereldlijke spelen uit de Europese letterkunde. Toch vormen deze teksten slechts een klein deel van de inhoud. Opmerkelijk is vooral de grote inhoudelijke verscheidenheid. Meer dan in enig ander handschrift vinden we er namelijk stad en hof, wereldlijk en geestelijk, rijm en proza, lang en kort in bonte mengeling dooreen: getijden en gebeden, al dan niet berijmd, pikante vertellingen, verzamelingen van honderden rijmspreuken, liefdesbrieven, hoofse sproken, samenspraken, een verslag van een mirakel, een routebeschrijving, excerpten uit een ridderoman, liederen, sommige zelfs met muzieknotatie, fabels en ga zo maar door. Talrijke teksten zijn bovendien uitsluitend in dit handschrift overgeleverd. Met dit alles is het handschrift veruit de belangrijkste literaire bron voor met name de veertiende eeuw. Hoewel de wens reeds lange tijd bestond, werd deze omvangrijke tekstverzameling nooit eerder integraal uitgegeven. Met deze editie komt een bloeiperiode uit de Middelnederlandse letterkunde weer tot leven en binnen het bereik van ieder die belangstelling heeft voor de voortbrengselen van onze middeleeuwse literatuur.

Keywords: middeleeuwen|taal|literatuur